Mededogen voor het gekwetste kind in jezelf

‘Het is je verleden omarmen, om in het heden te kunnen bestaan.’ - Tineke

Mededogen

Soms kun je een beetje overspoeld raken door medelijden voor je eigen ik. Als je bijvoorbeeld in gedachten terug gaat naar de momenten waarin jou onrecht is aangedaan. En echt, dat is helemaal niet raar, het is juist een sterk verlangen naar herstel voor het verloren kind in jezelf. Maar medelijden klinkt vaak negatief alsof je in een soort van slachtofferrol blijft hangen. Maar noem het dan maar mededogen voor jezelf, want dat is liefdevolle aandacht voor het gekwetste kind in jezelf. Het is je verleden omarmen, om in het heden te kunnen bestaan.

`Maar Jezus zeide: Laat de kinderen geworden en verhindert ze niet tot Mij te komen, want voor zodanigen is het Koninkrijk der hemelen.` ~Matteüs 19:14

Emoties

Wanneer je een nare jeugd hebt gehad, kan het goed zijn dat er veel gebeurtenissen op de achtergrond blijven haperen als je eenmaal volwassen bent geworden. Het kan zijn dat jij als volwassene traumatische gebeurtenissen maar moeilijk kunt loslaten. Je legt jezelf (onbewust) een zware last op en blijft zo hangen in eenzaamheid, gevoelens van onrecht en soms zelfs bitterheid. Vaak omdat je niet weet wat je met die overweldigende emoties aan moet. Als een gekwetst kind leerde je jezelf te beschermen door een muur om je hart heen te bouwen, jezelf af te sluiten van de buitenwereld en te verstoppen in je eigen wereld. Wanneer emoties je in de weg gaan zitten en het heden kruist met het verleden, kan, als reactie op je zelfbeschermingmechanisme, het gedrag zich herhalen in volwassenheid. Je zit dan zeg maar nog in het gekwetste-kindmodus.

Het kind…

… dat eenzaam was terwijl het naar liefde en geborgenheid verlangde.
… dat gebrek aan liefde van de moeder of de vader (of beide!) heeft gehad.
… dat gepest is door leeftijdsgenoten.
… dat is afgewezen door volwassenen.
… dat wenste ergens anders te zijn, droomde te kunnen vliegen omdat het moest vluchten.
… dat is gekwetst, geslagen, geknakt en net-niet-gebroken.

Liefde en geborgenheid zijn (een van) de belangrijkste basisbehoeften voor een kind. Dat besef je maar al te goed wanneer je zelf deze geestelijke voedingsbronnen hebt gemist. Je kunt diep teleurgesteld zijn geraakt om het gemis van deze basisbehoeften omdat je steeds wordt geconfronteerd met de gevolgen in je volwassenheid.

Verleden

Maar je wilt niet dat het verleden je blijft achtervolgen. Die zware rugzak vol nare herinneringen wil je neerzetten om te kunnen leven in het heden. Je wilt de kinderjaren die jouw vastgeketend houden aan je verleden en je belemmeren te zijn wie je eigenlijk zou moeten zijn, loslaten. Je verleden heeft je gemaakt tot wie je nu bent; een mens vol passie en mededogen. Maar de ketenen van vroeger maken je onzeker, hebben een beladen invloed op keuzes die je moet/wil maken en geven een gevoel van afhankelijkheid omdat je worstelt met vergeving.

Het kan een pijnlijke waarheid worden als je gaat begrijpen dat, zolang je blijft vasthouden, je het gekwetste kind blijft en je niet volledig kunt groeien in volwassenheid. Een klein gedicht:

 ~Mededogen voor het gekwetste kind in jezelf

 Lieve kleine ik…

Net zoals een jonge moeder haar pasgeborene tegen zich aandrukt,

zo houd ik jou altijd heel dicht bij me.

Beschermend, verborgen in mijn armen.

Als een lied, stop ik je in mijn hoofd en neem je overal mee,

wiegend op het geluid van de wind.

Dicht bij mijn hart houd ik je vast en kan je niet laten gaan.

Bang als ik ben om je kwijt te raken,

houd ik je stevig vastgeklemd aan mijn gekwetst verleden.

Maar lieve kleine ik, mijn toekomst is niet wat het zou moeten zijn.

Als ik je vast blijf houden, verlies ik het uitzicht over mijn leven.

… lieve kleine ik, neem maar afscheid van de tijd

waar in je niets meer kan geven, dan wat toch al is geweest.

Ga maar terug naar die tijd; het zijn dat voorbij is.

En als je gaat, huil maar niet, wij zullen blijven hetzelfde kind.

Zonder samen te zijn, zijn we nog altijd één.

Mij overgevend aan het heden, kan ik zijn wie ik ben;

een geliefd kind, omarmt door de Schepper van het leven.

Kostbaar en waardevol in mijn eigen tijd.

- Tineke

Geloof

Als je geloofd wat er in de Bijbel staat en je de woorden van de Here Jezus leest waarin Hij de kinderen bij zich roept, kan je over deze woorden best verdrietig worden. Want zo heeft het voor jou misschien helemaal niet gevoeld. Je kunt je afvragen: Waar was God toen ik het als kind zo moeilijk had? Was Hij mijn Helper in mijn onmacht, een troostvol lied in de donkerste nachten? Ik ben zo bang geweest. Maar God? Nee, die heb ik niet ervaren…

Zomaar een paar gedachten die door je heen kunnen gaan als je je richt op je diep gekwetste kinderhart. ‘Heer…’ fluisterde ook ik. ‘Waar was U, toen ik U zo nodig had?’

En het is niet onwaarschijnlijk als er velen met soortgelijke gedachten en gevoelens worstelen…

En ik weet dat God zal antwoorden:

‘Mijn lieve kind. Ik was bij je…’ Niet verontschuldigend, maar troostend en bevestigend. En Hij gaat verder: ‘Ik bén bij je... ’

"...als het geliefde kind, omarmt door de Schepper van het leven."

Maar hoe..?

Een vertroebeld beeld van God de vader

Allereerst is het goed ten diepste te beseffen dat God er altijd is. Hij is de altijd aanwezige. Wat je naam ook is. Hoe oud je ook bent. Wat je als kind ook meegemaakt hebt...

Als kind besef je nog niet alle geheimenissen uit Zijn woord als op de manier wanneer je volwassen bent. Zijn woord kun je als kind niet grondig onderzoeken om antwoorden op bepaalde vragen te krijgen. Wanneer je als kind opgroeit in een Godvrezend gezin, leer je dat je twee vaders hebt die van je houden! Een aardse vader en een hemelse Vader. Tenminste, zo zou het moeten gaan…

Als een kind emotioneel beschadigd raakt door toedoen van een vader kan het beeld van God de Vader enorm ´vertroebeld´ raken. Helaas zul je vaak zien dat het beeld niet alleen in de kinderjaren is verstoord, maar ook in volwassenheid.

Herstel

Kunnen beschadigde emoties in de kinderjaren, inclusief de gevolgen in de volwassenheid, herstellen? De traumatische ervaringen van een kind kunnen op het moment van gebeuren niet met terugwerkende kracht teniet worden gedaan. Ook krijgt een kind niet op het moment van gebeuren een magische ervaring van de aanwezigheid van God. Soms ervaart een kind duidelijk troost en bescherming door God. (zie mijn vorige blog). Maar vaker zal het kind diep gekwetst raken door toedoen van anderen in zijn of haar omgeving en zal het blijvende schade oplopen. Op het moment van gebeuren ziet God het aan en voelt wat het kind voelt. Hij omarmt het kind liefdevol en hunkert ernaar om het kind te troosten. Maar omdat er zonden heerst in deze gebroken wereld is er afstand ontstaan tussen God en mensen. Ik ben er van overtuigt dat God diep verdrietig is om al het leed wat kinderen meemaken. God is almachtig, alleen wanneer Hij consequent zou ingrijpen, zouden wij dan nog leren vertrouwen op Zijn beloften in afhankelijkheid van Hem? Geloven wij dan nog in een toekomst bij en mét Hem?

Het beeld van God de Vader kan helen en beschadigde emoties kunnen herstellen wanneer we er liefdevol en met mededogen aandacht aan geven. We kunnen (opnieuw) leren geloven in een liefdevolle Vader die wel aanwezig was tijdens die moeilijke momenten. We mogen mededogen hebben met ons gekwetst verleden omdat God ons omarmt en wil dat we bij Hem komen zodat Hij de beschadigingen kan herstellen.

Ervaren dat God er is

Er was een vrouw die dit proces heeft doorgemaakt.

Toen ze nog een jong meisje van negen jaar was had ze, voordat ze ging slapen, een klein briefje aan de Here Jezus geschreven. Ze had een korte, maar heel belangrijke vraag bij Hem gelegd. Een vraag om bevestigd te worden in de liefde van haar eigen vader. (Ergens wist het meisje, hoe jong ze ook was, dat er iets niet klopte aan de liefde van haar vader voor haar. Dat merkte ze wanneer ze bijvoorbeeld bij een vriendinnetje op bezoek was. Dan voelde ze steken in haar hart en ze kon ineens veel minder goed ademhalen.). Op die bewuste avond had ze stilletjes het briefje op het tafeltje naast haar bed gelegd en de Here zachtjes gefluisterd: “U kunt mij een antwoordt geven als ik slaap, de pen leg ik hier neer …“ De volgende ochtend sprong ze nieuwsgierig en hoopvol uit haar bed! Maar de pen was onaangeraakt en het papiertje - met uitzondering van haar vraag – was wit gebleven.

Er staat niks! Hij heeft niets terug geschreven... “Waarom heeft U niet geantwoord?!”
Een diepe, pijnlijke teleurstelling welde in haar kinderhartje op.
“De pen had ik alvast voor U klaar gelegd! Ik heb het U zo makkelijk gemaakt!”
Ze huilde omdat haar hartje zo leeg was gebleven.

En o, wat was het jonge meisje gekwetst. Diep gekwetst. En toen had ze haar hoop opgegeven omdat, voor haar gevoel, zelfs de Here Jezus niet van haar hield...

Stil verliep de dag… en de dag erna. En de volgende dagen ook. Totdat de pijn beetje bij beetje was versleten en het muurtje was opgebouwd. Ze raakte gewend aan de gedachte en het gevoel dat haar vader niet van haar hield. Ook haar Hemelse Vader had ze ver buiten het muurtje van haar hart gesloten.

Eenzaamheid

In plaats van liefde en geborgenheid ervoer het kind eenzaamheid en wantrouwen waardoor ze een enorme weerstand opbouwde voor de wereld om haar heen. Zo ook tegenover God de Vader.

God laat het er niet bij dat een kind eenzaam achterblijft en zal zijn vaderlijke liefde tonen en bevestigen door en via anderen. God werkt door mensen heen. Om elkaar aan te sporen, te inspireren en motiveren elkaar lief te hebben zoals Hij ons lief heeft. Om de behoeftige en de gebrokenen onder ons bij Hem te brengen om te kunnen herstellen van de pijn die hen is aangedaan.

Als volwassen vrouw heeft ze mededogen leren hebben voor het eenzame en wantrouwende kind in haar via anderen. Ze heeft opnieuw mogen ervaren dat God wel bij haar was toen ze het moeilijk had. Hij zat niet fysiek naast haar op de bank, maar Hij hield haar geestelijk in Zijn Vaderlijke armen geborgen. Ze had namelijk nooit zover kunnen komen met zoveel kracht als Hij haar niet had vastgehouden. In dat besef kon ze opnieuw leren vertrouwen dat Hij altijd aanwezig is, zonder Hem echt direct te ervaren. Net als wanneer een mens bij je is, kun je het lichaam zien, maar de geest niet. Maar omdat je het niet ziet wil niet zeggen dat het er niet is. God is Geest. Zo is Hij er altijd, alleen niet zichtbaar voor onze ogen. Maar wel voelbaar in ons hart.

"De bevestiging dat God er altijd is en je vasthoud door alle ellende heen wordt werkelijkheid, wanneer je op een dag terug kijkt en beseft dat je nooit zover had kunnen komen als Hij je niet had vastgehouden!" - Tineke

Nu als volwassene verteld ze haar eigen kinderen elke dag over Zijn eeuwigdurende aanwezigheid en Vaderlijke liefde. Ze leert ze het verschil van de aardse vader papa en de Hemelse Vader God. Kinderen begrijpen en voelen dat in hun hart. Daarom is het zo belangrijk dat ze elke dag weer horen over Jezus. Zodat het kennen van Hem diep geworteld mag raken in het kinderhart. Dat ze diep van binnen weten dat ze bij Hem kunnen komen om uit te huilen. Leer ze het liedje van de Goede Herder. Lees ze voor uit de Kinderbijbel. Ze vinden het geweldig om over Hem te horen!

Proces

Nog even kort over het proces: In dit proces zul je eerst moeten leren vergeven om je los te kunnen maken van je afhankelijkheid van degene die je pijn heeft gedaan. Het beeld over de mensen die je pijn gedaan hebben zal geleidelijk aan herstellen tijdens het vergevingsproces. Het beeld van God als Vader en het beeld over zijn afwezigheid kunnen dan ook herstellen. Het hele proces van mededogen voor mijn kind-zijn, het vergeven van mijn vader en het herstellen van het beeld van God als Vader waren voor mij onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zolang mijn vader nog een dominante rol in mijn gedachten speelde, kon ik God niet als een liefdevolle Vader zien. Steeds wanneer ik aan God dacht, zag ik het spottende gezicht van mijn vader. Dat klopte niet. Het beeld was compleet vertekend. Voordat dit proces begint, moet er eerst mededogen zijn (mededogen = erkenning en aanvaarding) voor je eigen ik.

Bijpassende artikelen om ook te lezen:

Verbaas je over Gods liefde zijn Vaderhart
Het geloofsdeurtje van een kinderhart